Objawy czerniaka: jak rozpoznać czy to rak skóry czy zwykłe znamię? FILM

Sezon  letni to zwykle czas, w którym poruszany jest temat raka skóry, jakim właśnie jest czerniak. I słusznie, bo nadmierna eskpozycja na promieniowanie UV i poparzenia słoneczne również mogą sprzyjać rozwojowi tej groźnej choroby. Wcześnie rozpoznany czerniak jest uleczalny, dlatego warto znać sposoby badania skóry, ale także objawy czerniaka, które mogą niepokoić i wymagają sprawdzenia.  Jak rozpoznać czerniaka i odróżnić go od zwykłego znamienia? Poznaj czerniakowe Abecadło, którego znajomość promowana jest w ramach VII Tygodnia Świadomości Czerniaka – w tym roku pod patronatem honorowym Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Czerniak - objawy obserwuj i reaguj

Czerniak to bardzo agresywny rodzaj nowotworu skóry. Mimo, że to rzadko rodzaj raka, liczba zachorowań na czerniaki od kilkudziesięciu lat rośnie niemal lawinowo, zwłaszcza w grupie 20-40 latków.  Ten rak skóry wykryty we wczesnym stadium może być uleczalny. Niestety, wśród chorych na czerniaka z rozsianym stadium 5 lat przeżywa tylko 20 procent…  Ale usunięcie czerniaka miejscowego – czyli takiego, który nie jest jeszcze rozsiany i nie dał przerzutów do innych organów (mózg, płuca, węzły chłonne), pozwala na wyleczenie aż 97 procent chorych. Sami przyznacie, że czas ma tutaj istotne znaczenie, ale przede wszystkim samoobserwacja.

Dlatego wiedza, jak rozpoznać czerniaka i jakie są objawy tego nowotworu skóry – to niemal konieczność. Większość z nas ma znamiona na skórze, czasami tez pojawiają się nowe – warto je bacznie obserwować i wiedzieć,  z czym biec do lekarza.

Kto jest zagrożony czerniakiem?

Nie wszyscy są zagrożeni czerniakiem, czyli agresywnym rakiem skóry. Nowotwór ten może częściej występować u osób o jasnej karnacji, jasnych oczach, mających włosy rude lub blond, z piegami i licznymi zmianami barwnikowymi. Również zagrożone mogą być osoby o niskiej tolerancji słońca i trudno opalające się, a także te, które łatwo ulegają poparzeniom słonecznym. Narażone mogą również osoby, u których w najbliższej rodzinie wystąpił czerniak.

WAŻNE! Specjaliści zalecają, aby niemowlęta do 6. miesiąca życia nie przebywały bezpośrednio na słońcu. Natomiast dzieci do 2. roku życia należy intensywnie  chronić przed nadmiernym opalaniem, stosować filtry UV na skórę, a przede wszystkim nie dopuścić do poparzeń słonecznych.

ABCDE czerniaka – objawy, których znajomość ratuje życie

Czerniak najczęściej pojawia się na skórze, ale może wystąpić także w obrębie oczu, ust, gałki ocznej, a nawet pod paznokciem. Zmiany nowotworowe  pojawiają się w obrębie wcześniej istniejących znamion i przebarwień, ale być też zupełnie nowe. Każda zmiana, narośl czy pieprzyk, która budzi naszą wątpliwość powinna zostać jak najszybciej obejrzana i zbadana przez lekarza dermatologa lub chirurga-onkologa.

Jakie objawy czerniaka powinny nas zaniepokoić? Jak rozpoznać objawy? Zastosuj w obserwacji zmian kryteria ABCDE czerniaka:  

A – asymetria – np. zmiana „wylewająca” się na jedną stronę, której połowy nie są równej wielkości,

B – brzegi nieregularne, poszarpane, ze zgrubieniami,

C – czerwony lub czarny i niejednolity kolor,

D – duży rozmiar – wielkość zmiany – zwykle powyżej 0,5 cm,

E – ewolucja – czyli w zmianie zachodzą zmiany.

Znamiona - objawy czerniaka - zdjęcie mat. prasowe Akademia Czerniaka

Objawy takie jak: swędzenie, krwawienie  i pękanie znamienia są sygnałem alarmowym i wymagają natychmiastowej konsultacji lekarskiej.

Niepokojące zmiany zostaną przez dermatologa lub chirurga-onkologa obejrzane pod dermatoskopem – czyli  w 10-12 krotnym powiększeniu i dodatkowym doświetleniu zmiany.

Jak się chronić przed czerniakiem?

Wszyscy możemy stosować zasady ochrony przed czerniakiem i profilaktykę przeciw temu nowotworowi skóry, ale osoby z grupy podwyższonego ryzyka powinny wziąć sobie te zasady wyjątkowo do serca.

• Unikać przebywania na intensywnym słońcu, zwłaszcza w godzinach 11-16
• Stosować kremy z wysokimi filtrami UVA i UVB na całe ciało
• Nosić okulary  przeciwsłoneczne i nakrycie głowy
• Nie opalać się w solarium!
• Regularnie, raz w miesiącu, oglądać swoją skórę i zwracać uwagę na nowe lub nietypowe zmiany
• Skonsultować się z dermatologiem lub chirurgiem onkologiem, jeśli podejrzewamy, że coś niedobrego dzieje się ze znamieniem
• Raz do roku sprawdzać swoje znamiona i pieprzyki na wizycie kontrolnej u lekarza.